Selecteer de tekst die je wilt vertalen en kies 'Vertalen'. Kies vervolgens de gewenste taal. Je kunt de vertaalde tekst beluisteren of lezen.
Je kunt veel verschillende klachten krijgen als je nieren niet goed werken. Bijvoorbeeld: jeuk, misselijkheid, vermoeidheid en kramp in de benen.
In het begin merk je weinig van nierschade. Als je klachten hebt, werken je nieren waarschijnlijk nog voor zo’n 30% of minder. Chronische nierschade is dus een sluipende ziekte. Omdat het vaak pas wordt ontdekt als er al veel schade is.
Nierschade zorgt voor veranderingen in je hele lichaam. Elke verandering heet een symptoom. Er zijn symptomen waar je niks van merkt. Bijvoorbeeld hoge bloeddruk en eiwit in de urine. En er zijn symptomen die je wel merkt, zoals vermoeidheid en misselijkheid. Die merkbare symptomen heten ook wel klachten.
Bij bloedarmoede heb je te weinig rode bloedcellen. Daardoor kan het bloed minder zuurstof vervoeren. Nierpatiënten krijgen meestal bloedarmoede door ijzertekort of door tekort aan het hormoon erytropoëtine (EPO). Behandeling van bloedarmoede is niet altijd nodig. Maar als het nodig is, kan je arts ijzer of EPO voorschrijven.
Bij nierschade werken de nierfilters niet goed meer. Hierdoor lekker soms eiwitten uit het bloed in de urine. Eiwitverlies kan ervoor zorgen dat nieren nog slechter gaan werken. Behandeling is daarom altijd nodig. Je kunt medicijnen krijgen, zoals RAAS-remmers of plastabletten. En het is belangrijk dat je een zoutarm dieet volgt.
Hoge bloeddruk en nierschade versterken elkaar. Door nierschade gaat de bloeddruk verder omhoog. Bijvoorbeeld doordat er te veel water en zout achterblijft in het lichaam. Maar door hoge bloeddruk gaan de nieren ook verder achteruit. Het is belangrijk om de bloeddruk te verlagen. Dit gebeurt meestal met minder zout eten, een gezonde leefstijl en medicijnen (bloeddrukverlagers).
Alles over hoge bloeddruk als symptoom en oorzaak van nierschade >
Jeuk kan veel last geven in het dagelijks leven. Jeuk bij nierschade kan allerlei oorzaken hebben. Zoals afvalstoffen, bloedarmoede, vochtophoping of medicijnen. Jeuk is lastig te behandelen. Vooral als de oorzaak niet duidelijk is. Bij ernstige klachten kan de arts hormoonzalf of ureumzalf voorschrijven. Lichttherapie helpt soms ook.
Bij jicht zit er een pijnlijke ontsteking in een gewricht. Meestal in de grote teen of voet. Jicht bij nierschade ontstaat doordat te veel urinezuur (een afvalstof) achterblijft in het lichaam. De hoeveelheid urinezuur kan ook toenemen door sommige plastabletten.
Heb je vaak jichtaanvallen? Dan is sprake van chronische jicht. Je nefroloog kan dan medicijnen voorschrijven om de hoeveelheid urinezuur te verlagen.
Nieren regelen de hoeveelheid kalium in het bloed. Beschadigde nieren kunnen kalium niet goed meer uit het lichaam verwijderen. Dit kan allerlei klachten geven. Bijvoorbeeld kortademigheid of hartritmestoornissen. Behandeling is daarom belangrijk. Je kunt de hoeveelheid kalium met een kaliumbeperkt dieet, andere medicijnen, verzuring van bloed tegen te gaan of kaliumverlagers.
Als je nieren minder dan 20% werken, kun je misselijk worden. Dat komt door afvalstoffen in het bloed. Door de afvalstoffen moet je misschien ook overgeven en krijg je slechte adem. Waarschijnlijk heb je ook minder zin om te eten. Misselijkheid kan ook ontstaan door verzuring van het bloed.
Een slechte nierfunctie kan leiden tot restless legs (rusteloze benen). De benen kriebelen en zijn onrustig. Je kunt je benen niet goed stilhouden. Rusteloze benen kunnen ontstaan door afvalstoffen, diabetes, te weinig ijzer of medicijnen.
Er zijn medicijnen tegen rusteloze werken. Maar die werken niet bij iedereen. Het kan helpen om gezond te leven, weinig koffie en alcohol te drinken en voldoende te bewegen.
Seksuele problemen komen veel voor bij nierpatiënten. Zowel bij mannen als vrouwen. Bijvoorbeeld door minder zin in seks of erectieproblemen.
Slaapapneu betekent dat de ademhaling even stopt tijdens de slaap. Dit gebeurt meerdere keren per nacht. Zelf merk je meestal niets van deze adempauzes. Maar je slaapt wel minder diep. Daardoor ben je overdag moe en slaperig.
Het is niet helemaal duidelijk waarom zoveel nierpatiënten slaapapneu hebben. Allerlei zaken spelen mee. Zoals de ontregeling van het hormoonsysteem in de nieren. Ook is er een relatie met overgewicht en diabetes mellitus. Aandoeningen waar nierpatiënten soms ook mee te maken hebben.
Het zuurstoftekort bij apneu draagt bij aan hoge bloeddruk. Hierdoor is er vaak een versnelde achteruitgang van de nieren.
Slaapapneu is vaak eenvoudig vast te stellen en te behandelen. Meer hierover lees je op thuisarts.nl
Spierkramp in armen en benen komt veel voor bij nierschade en nierfalen. Vooral ’s nachts. Spierkramp kan ontstaan door:
Sommige medicijnen vergroten de kans op kramp. Bijvoorbeeld plaspillen en statines (tegen hoog cholesterol).
De nieren regelen de hoeveelheid vocht in het lichaam. Bij nierschade gaat dat minder goed. De nieren reageren niet goed meer op plotselinge veranderingen in de hoeveelheid vocht. Dan bestaat het gevaar dat het lichaam uitdroogt of dat er te veel vocht wordt vastgehouden.
Het risico op uitdroging bij nierschade is groter bij diarree, overgeven, koorts of warm weer. Ook medicijnen hebben invloed op de hoeveelheid vocht in het lichaam.
Je herkent uitdroging aan:
Door nierschade kun je je erg moe voelen. Bijvoorbeeld doordat afvalstoffen achterblijven in het bloed. Of door bloedarmoede of slapeloosheid. Het lukt niet altijd om een oorzaak te vinden voor de vermoeidheid en vermoeidheid weg te nemen.
De arts bespreekt dan hoe je met vermoeidheid om kunt gaan. Belangrijk is om in je dagelijks leven voldoende rekening te houden met de vermoeidheid. De arts zal ook aanraden gezond te leven.
Veel mensen met chronische nierschade krijgen last van verstopping. Dit kan een bijwerking zijn van medicijnen, een tekort aan voedingsvezels, te weinig drinken of te weinig bewegen.
Blijf je last houden van verstopping? Bespreek je klachten met de arts. Mogelijk krijg je een verwijzing naar de diëtist. Die geeft je adviezen om de verstopping te verhelpen. Eventueel kan de arts ook laxeermiddelen voorschrijven. Deze stimuleren de stoelgang. Sommige laxeermiddelen zijn niet geschikt voor nierpatiënten. Bijvoorbeeld omdat ze vocht bevatten. Of omdat ze de nieren nog verder kunnen beschadigen. Overleg daarom eerst met de arts. Ook als je middelen wil gebruiken die je zonder recept kunt kopen.
Beschadigde nieren kunnen zure stoffen niet goed uit het bloed filteren. Dan verzuurt het bloed. Dat heet metabole acidose. Verzuring van het bloed geeft problemen, zoals botontkalking of spierzwakte. Je kunt het middel natriumbicarbonaat krijgen tegen verzuring. Het kan ook helpen om minder eiwitten te eten.
De nieren regelen de hoeveelheid vocht in het lichaam. Bij nierschade gaat dat minder goed. Er kan dan te veel water achterblijven in het lichaam. Je houdt dan vocht vast. Meestal zie je vochtophoping (oedeem) aan dikke enkels. Het kan helpen om minder zout te eten, meer te bewegen of minder te drinken. Verder krijg je misschien medicijnen krijgt tegen hoge bloeddruk, plastabletten of moet gaan dialyseren.
Bij nierschade hopen afvalstoffen zich op. De afvalstoffen kunnen zenuwen beschadigen. Sommige nierpatiënten krijgen hierdoor zenuwpijn (neuropathie of neuropathische pijn). Dit komt vooral voor bij mensen die dialyseren, of die diabetes hebben. Zenuwpijn is lastig te behandelen.
Calcium, fosfaat, vitamine D en PTH zijn belangrijk voor sterke botten. De nieren zorgen voor de juiste hoeveelheid van deze stoffen. Bij nierschade lukt dat niet meer. Daardoor verzwakken de botten. Je hebt dan meer kans op botbreuken. De behandeling van zwakke botten is gericht op het voorkomen van zwakke botten door nierschade. Dit kan met veel bewegen, fosfaatbeperkt dieet, vitamine D en fosfaatbinders.
Het is wel mogelijk om nierschade vroeg op te sporen. Door eiwit in de urine of afvalstoffen in het bloed. Soms wordt daardoor nierschade per toeval ontdekt. Bijvoorbeeld bij medisch onderzoek dat plaatsvindt voor een andere reden.
Het kan ook zijn dat je al eerder klachten hebt. Bijvoorbeeld vermoeidheid, concentratieproblemen en een verminderde conditie. Maar die klachten kunnen ook veel andere oorzaken hebben. Pas achteraf blijkt dat ze met nierschade te maken hebben.
Ben je benieuwd of anderen dezelfde klachten door nierproblemen hebben als jij? Of wil je weten hoe anderen omgaan met deze klachten? Stel je vragen en deel je ervaring in onze community.
Onze deskundigen dragen bij aan betrouwbare informatie.
Job Huussen, nefroloog
Frans van Ittersum, nefroloog
