In het kort
- Door nierschade kun je je erg moe voelen.
- Dat komt bijvoorbeeld doordat te veel afvalstoffen achterblijven in het bloed.
- Ook kan vermoeidheid bij nierschade ontstaan door een tekort aan ijzer of door slapeloosheid.
Vermoeidheid bij chronische nierschade
Laatste update, 26 juni 2025Als je nierschade hebt, kun je je erg moe voelen. De vermoeidheid kan ontstaan door bloedarmoede, te veel afvalstoffen in het bloed, vochtophoping of slecht slapen.
Veel nierpatiënten krijgen te maken met vermoeidheid. Ook hebben ze minder energie. Als de nierschade verergert, neemt ook de vermoeidheid toe.
Ongewone vermoeidheid
Vermoeidheid bij nierschade wordt ook wel omschreven als ongewoon moe zijn. Het is een intens gevoel van vermoeidheid. Vaak is de vermoeidheid er al bij het opstaan. Omdat de kwaliteit van de slaap vaak minder is. Door rust of slaap is deze vermoeidheid niet goed te verhelpen.
Zo herken je ongewone vermoeidheid:
- je voelt je vaak uitgeput
- je voelt je snel moe na het het uitvoeren van dagelijkse activiteiten, zoals douchen, koken of schoonmaken
- je bent misschien al moe als je opstaat en nog niets hebt gedaan
- je ben jezelf niet meer en hebt geen zin om erop uit te gaan
Ongewone vermoeidheid heeft veel gevolgen voor het dagelijks leven. Misschien kun je niet meer doen wat je gewend was te doen. Ook kun je te maken krijgen met onbegrip. Andere mensen zeggen misschien dat iedereen wel eens moe is, of dat je een keer vroeg onder de wol moet kruipen
Hoe ontstaat vermoeidheid bij nierschade?
Voor vermoeidheid bij nierschade zijn verschillende lichamelijke oorzaken, zoals afvalstoffen in je bloed of vochtophoping. Maar ook andere zaken spelen een rol. Door je ziekte kun je misschien minder bewegen. Daardoor ben je minder fit dan vroeger, en ook sneller moe. Misschien slaap je slecht omdat je je zorgen maakt over de toekomst. Verder kan vermoeidheid een bijwerking van je medicijnen zijn.
vermoeidheid door bloedarmoede
Bij nierschade ontstaat vaak bloedarmoede. Een van de symptomen van bloedarmoede is vermoeidheid.
vermoeidheid door te veel afvalstoffen
Bij nierschade blijven er veel afvalstoffen achter in het lichaam. Daardoor raakt het lichaam langzaam vergiftigd. Het moet steeds harder werken om te blijven functioneren. Daardoor ontstaat vermoeidheid.
vermoeidheid door vochtophoping
Bij nierschade gaat het lichaam vaak vocht vasthouden. Dat is zwaar voor het lichaam en leidt tot vermoeidheid.
vermoeidheid door slechte nachtrust
Bij nierschade komen klachten voor als jeuk, tintelingen en kramp. Die kunnen je uit je slaap houden. Ook slaapapneu komt veel voor. Door het slechte slapen voel je je overdag vermoeid.
behandelcentrum voor vermoeidheid
Als je meer dan een half jaar last hebt van vermoeidheid kan je huisarts of specialist je doorverwijzen voor behandeling in dit centrum, ook voor de internettherapie Fitnet die hier mogelijk is. Vraag na of je verzekeraar de behandeling vergoedt: met de meeste verzekeraars is een contract gesloten.
Omgaan met vermoeidheid
De arts bespreekt hoe je met de vermoeidheid om kunt gaan. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat je in je planning rekening houdt met de vermoeidheid. Bouw voldoende rustmomenten in. Als je dat niet doet, vraag je steeds te veel van jezelf. Daardoor ga je je uitgeput voelen.
Eventueel kan de arts je verwijzen naar een psycholoog of maatschappelijk werker om over dit soort zaken te praten. Je kunt hiervoor ook altijd bij de huisarts terecht. Er zijn ook speciale cursussen voor mensen met een chronische ziekte. Daarin leer je om te gaan met het ziek-zijn. In dit soort cursussen is er ook aandacht voor vermoeidheid. Een voorbeeld van zo'n cursus is PPEP4ALL.
PPEP4ALL.nl
PPEP4ALL is een cursus voor mensen met een chronische ziekte. Partners kunnen ook meedoen. De cursus helpt om de balans terug te vinden in het leven met een chronische ziekte. Je leert bijvoorbeeld om te gaan met vermoeidheid en sombere gevoelens.
Nier Magazine | Vermoeidheid bij nierpatiënten: wat zeggen artsen?
Veel nierpatiënten bespreken vermoeidheid en energiegebrek niet met hun arts. Wat zeggen artsen hier zelf over?
podcast Nierpraat over vermoeidheid bij nierschade
NVN-redacteuren Florinda en Berber gaan in gesprek met gasten. Allereerst over een veel voorkomend probleem bij nierpatiënten: ernstige vermoeidheid. Hoe ga je daarmee om? En wat merken mensen uit je omgeving ervan dat je vaak extreem weinig energie hebt? Word je dan bijvoorbeeld ongezellig, stil of chagrijnig? Vraag je anderen om hulp of juist niet?
de Podcast Psycholoog
Minder pijn & moeheid is het thema van een podcast van De Podcast Pyscholoog. Via de podcast kun je naar een interview luisteren met GZ-psycholoog Annemarieke Fleming, die zelf vermoeidheidsklachten kreeg door corona.
video's met patiëntervaringen over vermoeidheid
ervaringsverhaal: een week uit het leven van een nierpatiënt
Wat als je chronisch gebrek aan energie hebt? En uitgeput op de bank zitten meer regel dan uitzondering is? Is je leven dan troosteloos en ben je gedoemd om constant achter de geraniums te zitten? ‘Nee’, zegt NVN-redacteur Bianka volmondig, ‘want mijn leven is hartstikke leuk. Ook al kan ik door hevige vermoeidheid niet altijd doen wat voor veel anderen vanzelfsprekend is.’
Wetenschappelijk onderzoek naar vermoeidheid
In opdracht van de Samenwerkende Gezondheidsfondsen (SGF) en ZonMw deed Maastricht University onderzoek naar wat er allemaal al bekend is over vermoeidheid. Ook keken de onderzoekers naar welk onderzoek nog meer nodig is (kennissynthese). Daaruit komt naar voren dat er meer moet gebeuren om (ernstige) vermoeidheidsklachten aan te pakken. De Nierstichting was een van de opdrachtgevers van het onderzoek.
vermoeidheid meten en verbeteren (PRO-GUIDE)
Vermoeidheid is niet altijd meetbaar, maar vermindert wel de kwaliteit van leven en hoe je je gezondheid ervaart. Gelukkig is er in zorg en onderzoek steeds meer aandacht voor klachten als vermoeidheid. Onder meer vanuit het PRO-GUIDE project. Dit project richt zich op het verbeteren van zorg rond symptomen zoals vermoeidheid.
vermoeidheid na transplantatie: onderzoek naar kwaliteit van leven
Na een niertransplantatie hebben mensen vaak een betere kwaliteit van leven dan mensen die dialyseren of een zeer lage nierfunctie hebben. Toch zien we dat een niertransplantatie ook grote invloed heeft op het dagelijks leven. Kwaliteit van leven na een niertransplantatie is slechter dan bij gezonde mensen en de algemene bevolking. In de zorg en in wetenschappelijk onderzoek is gelukkig steeds meer aandacht voor vermoeidheid na transplantatie.
Onze deskundigen dragen bij aan betrouwbare informatie.
Job Huussen, nefroloog
Frans van Ittersum, nefroloog
Paul van der Boog, nefroloog
Neelke van der Weerd, internist-nefroloog
Richtlijn Ontwikkelaars,