Selecteer de tekst die je wilt vertalen en kies 'Vertalen'. Kies vervolgens de gewenste taal. Je kunt de vertaalde tekst beluisteren of lezen.

Medicijngebruik door kinderen

Laatste update, 12 juni 2025

Misschien vind je kind het moeilijk of vervelend om dagelijks medicijnen te gebruiken. Je kunt hem of haar helpen het medicijngebruik toch vol te houden.

In het kort

  • Help je kind zo goed mogelijk bij innemen van de medicijnen
  • Probeer medicijnen zoveel mogelijk thuis te geven
  • Als je kind medicijnen op school moet nemen, bespreek dit dan met de leerkracht
  • Een leraar mag weigeren medicijnen te geven
  • Voor medische handelingen kan een verpleegkundige van kinderthuiszorg naar school komen

Het is erg belangrijk dat je kind de medicijnen volgens voorschrift gebruikt. De medicijnen werken dan optimaal en hebben een zo goed mogelijk resultaat. Maar in de praktijk vinden veel kinderen (en hun ouders) het lastig om heel precies om te gaan met de medicijnen. Daarvoor zijn verschillende redenen.

  • Veel medicijnen moeten op vaste tijden worden ingenomen. En dan vaak ook nog voor of tijdens de maaltijd. Soms is het moeilijk om volgens zo’n vast ritme te leven. Zeker in de weekenden en vakanties kan dat lastig zijn.
  • Misschien vindt jouw kind de medicijnen erg vies. Kleine kinderen weigeren soms zelfs om een medicijn in te nemen. Dat kan veel stress geven, zowel bij jou als bij jouw kind. Ook het doorslikken van (grote) pillen kan voor problemen zorgen.
  • Medicijnen kunnen vervelende bijwerkingen hebben. Je kind kan zich daardoor heel naar voelen. Dit is extra vervelend als het effect van de medicijnen niet direct merkbaar is. Je kind merkt bijvoorbeeld niet dat de bloeddruk omlaaggaat. Of dat afstoting wordt voorkomen. Daardoor verliest je kind misschien zijn of haar motivatie om de medicijnen te blijven gebruiken.

Hoe kun je je kind helpen de medicijnen goed te gebruiken?

De volgende tips kunnen helpen bij goed medicijngebruik.

geef uitleg over de medicijnen

Leg uit waarom het medicijn nodig is en waarom het het op een bepaalde manier gebruikt moet worden. Hiermee motiveert je jouw kind het medicijn te gebruiken. Probeer ook uit te leggen hoe het medicijn werkt en wat de bijwerkingen kunnen zijn. Je kind weet dan wat hij of zij kan verwachten. Houd bij het uitleggen rekening met de leeftijd van je kind. Vertel het op zo’n manier dat je kind het kan begrijpen.

maak medicijngebruik niet te groot

Veel kinderen met nierproblemen moeten hun hele leven medicatie gebruiken. Dit is makkelijker vol te houden als het niet als iets bijzonders wordt gezien, maar als iets dat er nou eenmaal bij hoort. Net als elke dag eten, tandenpoetsen en een schone onderbroek aantrekken. Medicijnen innemen zou ook bij de dagelijkse routine moeten horen.

maak afspraken over de medicijnen

Spreek af op welke momenten de medicijnen ingenomen worden, en waar en hoe dat gebeurt. Houd je ook aan deze afspraken. Zo maak je van het innemen van de medicijnen een gewoonte en gaat het steeds meer vanzelf. Misschien vind je kind het medicijngebruik spannend. Deze aanpak kan hier ook bij helpen.

geef de medicijnen zoveel mogelijk thuis

Over het algemeen willen kinderen niet anders dan anderen zijn. Kijk daarom of de medicatie zo over de dag verdeeld kan worden, dat het zoveel mogelijk thuis kan. Het hoeft dan niet op school of een andere openbare plek.

geef je kind verantwoordelijkheid

Spreek met je kind af wat hij of zij zelf mag doen. Bij jonge kinderen kan dat een klein taakje zijn, zoals het doosje met medicijnen uit de kast pakken. Hoe ouder je kind, hoe meer hij of zij zelf kan doen. Op deze manier gaat je kind zich meer verantwoordelijk voelen voor het medicijngebruik. Hij of zij raakt betrokken bij de behandeling.

overleg met de arts over toediening

Heeft je kind moeite met het innemen van de medicijnen? Overleg dan met de arts of apotheker. Medicijnen zijn soms verkrijgbaar in een andere vorm, bijvoorbeeld als drankje, poeder of zetpil. Soms mag een medicijn ook door het eten of drinken gemengd worden, of worden ingenomen met wat yoghurt of appelmoes. Vraag naar de mogelijkheden. Misschien heeft de arts of apotheker ook tips voor het gebruik. Een pil doorslikken gaat bijvoorbeeld makkelijker als je kind het hoofd iets vooroverbuigt.

Blijft het innemen van de medicijnen een probleem? Overleg dan met de arts of verpleegkundig specialist. Samen kunnen jullie dan bekijken wat eraan te doen is. Misschien kun je ondersteuning krijgen van een verpleegkundige, medisch maatschappelijk werker of pedagogisch medewerker.

Medicijngebruik op school

Moet je kind een medicijn gebruiken op school of op de buitenschoolse opvang? Bespreek dit met de leraar of groepsleider van je kind. Je kunt hem of haar vragen de medicijnen aan je kind te geven, of erop toe te zien dat je kind de medicijnen zelf op tijd inneemt.

Houd er rekening mee dat een leraar of groepsleider niet verplicht is om dit te doen. De leraar of groepsleider is daar ook niet voor opgeleid. Misschien ziet hij of zij het niet zitten, bijvoorbeeld uit angst dat er iets misgaat. Daarom is goed overleg noodzakelijk. Leg duidelijk uit waar de medicijnen voor zijn en hoe ze moeten worden gebruikt. Dit helpt misschien om angst of twijfel bij de leraar weg te nemen.

Tip: probeer de medicatie zo te plannen dat je kind de medicijnen zoveel mogelijk thuis kan innemen. Dan hoeft het niet op school. Je kunt met de arts of apotheker overleggen over de mogelijkheden.

Afspraken met school en leerkracht

Veel scholen hebben een speciaal protocol voor het gebruik van medicijnen op school. Daarin staat wat leraren wel en niet mogen doen, en welke verantwoordelijkheden de school op zich neemt. Het protocol biedt duidelijkheid, aan jou en aan de leraren.

Maak met de school en de betrokken leraar individuele afspraken over jouw kind. Bijvoorbeeld over de dosering, de wijze van toedienen en het bewaren van de medicijnen. En over wat er moet gebeuren in een noodsituatie. De school let erop dat de afspraken binnen het protocol passen.

Alle afspraken worden vastgelegd in een toestemmingsverklaring. Hiermee machtig je de leerkracht om medicijnen toe te dienen aan jouw kind.

Een leraar mag weigeren om medicijnen te geven

Een leraar mag weigeren medicijnen te verstrekken, los van wat er in het protocol staat. Probeer dan met de school naar een andere oplossing te zoeken. Misschien is er een andere leraar die deze taak wil overnemen, of kan de intern begeleider het doen. Ook kun je de thuiszorg of een wijkteam inschakelen om onder schooltijd de medicatie toe te dienen. Eventueel kan het ziekenhuis met de school overleggen over de mogelijkheden.

In een moeilijke situatie kan de consulent Onderwijsondersteuning Zieke Leerlingen (consulent OZL) ook bemiddelen. De consulent geeft de school advies bij het ondersteunen van een zieke leerling. Vraag de arts of verpleegkundig specialist naar de mogelijkheden.

Medische handelingen op school

Mogelijk moet er tijdens schooltijd meer gebeuren dan alleen het innemen van medicijnen. Misschien heeft je kind sondevoeding nodig, of moet er een injectie worden toegediend. Dit zijn medische handelingen, die niet zomaar door een leraar mogen worden uitgevoerd. Een verpleegkundige van de kinderthuiszorg kan dan naar school komen om dit te doen.

Een leraar kan er ook voor kiezen om ‘handelingsbekwaam’ te worden, zodat hij of zij de medische handelingen wel mag uitvoeren. De leraar krijgt dan eerst instructie in het ziekenhuis. Na de instructie moet de arts van je kind toestemming geven aan de leerkracht. In de praktijk komt deze situatie bijna niet voor. Leraren hebben het al erg druk. Ook hebben ze een leerling meestal maar 1 jaar in de klas.

Onze deskundigen dragen bij aan betrouwbare informatie.

Martine Besouw, kinderarts-nefroloog

Janneke Ludwig MSc, verpleegkundig specialist kindernefrologie

José Renken-Terhaerdt, diëtist kindergeneeskunde

Annelien Schulp, specialistisch verpleegkundige kindernefrologie

Kennisgroep Zeldzame Nierziekten,

Waarom werken we samen met deskundigen?