Selecteer de tekst die je wilt vertalen en kies 'Vertalen'. Kies vervolgens de gewenste taal. Je kunt de vertaalde tekst beluisteren of lezen.

Inkomen en uitkering bij nierziekte

Laatste update, 12 juni 2025

Moet je je ziek melden vanwege je nieraandoening of na een nierdonatie? De werkgever betaalt je loon door. Het is ook mogelijk dat je onder de Ziektewet valt. Dan krijg je een uitkering van het UWV.

In het kort

  • Als je ziek bent, betaalt je werkgever je loon door. Dit is verplicht voor de werkgever.
  • In sommige situaties betaalt het UWV jou uit. Dan val je onder de Ziektewet.
  • Na 2 jaar ziekte hoeft jouw werkgever jouw loon niet meer door te betalen. Je kunt dan een WIA-uitkering aanvragen bij het UWV.
  • Als je jong arbeidsongeschikt raakt heb je misschien recht op een Wajong-uitkering.
  • Als je te weinig geld hebt om van te leven, heb je misschien recht op bijstand via de gemeente.
  • Voor vragen kun je terecht bij STAP: het steun- en adviespunt van de NVN.

In Nederland is het zo geregeld dat je toch inkomen ontvangt als je je ziekmeldt. Hiervoor zijn verschillende wetten en regelingen.

Je loon wordt doorbetaald

Kun je door je ziekte niet werken? De werkgever betaalt je loon door. Dit is geregeld in de Wet verlenging loondoorbetalingsverplichting bij ziekte (Wvlz). 

Bij een vast contract moet de werkgever je (maximaal) 2 jaar doorbetalen. Je krijgt minstens 70% van je loon. Veel werkgevers betalen meer: vaak wel 85 tot 100%. Dat gebeurt vooral in het eerste jaar, in het tweede jaar is het meestal minder. Wil je weten hoeveel je krijgt als je je ziekmeldt? Kijk dan in je arbeidscontract, het werkgeversreglement of de CAO (collectieve arbeidsovereenkomst).

Ook in de volgende situaties geldt de Wvlz:

je bent gedeeltelijk ziekgemeld

Heb je je gedeeltelijk ziekgemeld? Dan geldt de Wvlz alleen voor de uren dat je je hebt ziekgemeld. Voor de uren die je wel werkt, krijg je gewoon het volledige loon.

je gaat gedeeltelijk weer aan het werk

Ga je weer aan de slag? Dan moet de werkgever je beter melden en krijg je weer het volledige loon. Start je met een paar uren of dagdelen per week? Dan krijg je voor die uren weer het gewone loon.

je gaat werken op arbeidstherapeutische basis

In overleg met de werkgever probeer je uit of het weer lukt om te werken. Dat is nog niet helemaal zeker. Daarom start je voorzichtig, waarschijnlijk met een paar uur per week. In deze situatie ben je officieel nog steeds ziek, en geldt de Wvlz. Het doel is om je belastbaarheid te testen zonder directe verplichtingen.

als je onder de no-risk polis valt

Dit is een regeling die werkgevers stimuleert om mensen met een chronische ziekte of een handicap in dienst te nemen. Op het moment dat de werknemer ziek wordt, hoeft de werkgever het loon niet door te betalen. Dit gaat dan via de Ziektewet van het UWV.

als je ziek wordt door orgaandonatie

Doneer je tijdens je leven een nier of een stuk van je lever? In de periode rond de operatie kun je niet werken. Je valt dan onder de Ziektewet. De meeste mensen kunnen na een paar weken weer aan het werk. Heb je langer nodig om te herstellen? Het UWV betaalt je loon door, tot maximaal 2 jaar.

als je ziek wordt door zwangerschap of bevalling

Tijdens je zwangerschapsverlof val je onder de Ziektewet. Kun je aan het einde van het verlof nog niet aan het werk? Het UWV betaalt je loon door, tot maximaal 2 jaar.

als je geen werkgever meer hebt

Heb je een tijdelijk contract dat afloopt tijdens je ziekte? Dan heb je ineens geen werkgever meer. Vanaf dat moment val je onder de Ziektewet. Dit is ook zo als je binnen 28 dagen na het einde van het contract ziek wordt. Of als je ziek wordt terwijl je in de WW zit.

Als uitzendkracht, oproepkracht of invalkracht val je misschien ook onder de Ziektewet. Dat hangt af van je contract. 

Te weinig inkomen? Vraag toeslag aan

Bij ziekte heb je dus toch een inkomen. Maar waarschijnlijk gaat je inkomen wel omlaag. Omdat je een lager loon krijgt van je werkgever. Of omdat je een Ziektewet-uitkering ontvangt. 

Misschien daalt je inkomen zelfs tot onder het sociaal minimum. Dat is het bedrag dat je minimaal nodig hebt om van te kunnen leven. Dan kun je toeslag aanvragen bij het UWV. Kijk voor meer informatie op de website van het UWV. Daar zie je ook wat het sociaal minimum is. Dit is afhankelijk van je leeftijd en je gezinssituatie. Het wordt ieder jaar opnieuw vastgesteld door de overheid.

Zelfstandig ondernemer

Ben je zelfstandig ondernemer? Dan heb je geen inkomen als je ziek bent. Je komt ook niet in aanmerking voor een uitkering via de Ziektewet. Daarom is het erg belangrijk dat je een arbeidsongeschiktheidsverzekering afsluit. Op die manier heb je toch een inkomen bij ziekte.

WIA aanvragen

Na 20 maanden ziekte krijg je een brief van het UWV dat je een WIA-uitkering kunt aanvragen. Je moet zelf de aanvraag doen. Als je in loondienst bent, moeten jij en je werkgever laten zien dat je alles hebt gedaan aan re-integratie. Daarna volgt de WIA-beoordeling door UWV.

Soms is het al duidelijk dat je nooit meer kunt werken. Dan kun je al eerder een WIA-uitkering aanvragen. Je mag de uitkering na minimaal 3 weken ziekte aanvragen. Dit moet voordat je 68 weken ziek bent (1 jaar en 3 maanden). Dit heet vervroegde WIA-aanvraag.

Na je aanvraag krijg je een beoordeling. Daarna hoor je of je WIA krijgt en welke vorm. Het is handig om de WIA-beoordeling goed voor te bereiden.

De WIA is de opvolger van de WAO. Sommige mensen vallen nog onder deze oude regeling.

Wajong aanvragen

Je kunt een Wajong-uitkering aanvragen bij het UWV. Het UWV beoordeelt of je hier recht op hebt. Hiervoor krijg je een Beoordeling arbeidsvermogen. Dat betekent dat er wordt gekeken of je nog kunt werken. Nu of in de toekomst. Hiervoor vul je een formulier in. Soms is er meer informatie nodig. Dan krijg je misschien een gesprek met een verzekeringsarts of een arbeidsdeskundige.

  • Komt uit de beoordeling dat je nooit meer kunt werken? Dan krijg je een Wajong-uitkering.
  • Komt uit de beoordeling dat je nog wel kunt werken? Dan verwijst het UWV je naar de gemeente. De gemeente helpt je om weer aan het werk te komen. Daarnaast heb je misschien recht op een bijstandsuitkering.

bezwaar indienen bij UWV

Ben je het niet eens met de beslissing van UWV? Dan kun je een bezwaar indienen. Wil je meer informatie of advies over het indienen van een bezwaar? Neem dan contact op met STAP, het steun- en adviespunt van de Nierpatiënten Vereniging Nederland (NVN) en de Nierstichting. Bij STAP werken sociaal raadslieden. Zij kunnen je eventueel doorverwijzen als je ondersteuning nodig hebt bij het indienen van een bezwaar.

verschillende soorten Wajong

De Wajong-regeling is een paar keer veranderd. Sommige mensen vallen nog onder de oude regelingen: de oude Wajong (die gold voor 2010), de Wajong 2010 (die gold tussen 2010 en 2015), of de Wajong 2015. Er gelden dan andere regels. Het UWV biedt daarbij hulp en begeleiding.

Nieuwe regels Wajong 2021

In 2021 is de Wajong opnieuw veranderd: de wet is vereenvoudigd. Daardoor worden de verschillen tussen de 3 Wajong-regelingen kleiner. Het doel van de vereenvoudiging is dat Wajongers makkelijker kunnen meedoen in de maatschappij. Wajongers krijgen bijvoorbeeld meer inkomen als ze (meer) gaan werken. Het is makkelijker om weer terug te komen in de Wajong als het niet lukt om aan het werk te blijven.

Informatiepunt Wajong

Heb je vragen over Wajong? Neem dan contact op met het informatiepunt Wajong van Ieder(in).

belastingvoordeel bij Wajong:

Als je een Wajong-uitkering krijgt, heb je recht op de zogeheten jonggehandicaptenkorting. Je betaalt daardoor minder belasting. Het UWV houdt hier rekening mee bij het uitbetalen van je uitkering.

bijstand aanvragen

De gemeente beoordeelt of je recht hebt op bijstand. Hiervoor kijkt de gemeente onder meer naar je spaargeld en bezittingen. De overwaarde van een eigen huis mag bijvoorbeeld niet te hoog zijn. Ook het inkomen van je partner en andere huisgenoten telt mee.

Voor jongeren zijn de regels strenger. Zij moeten vaak eerst solliciteren of een opleiding volgen.

bijstand voor zelfstandigen

Gaat het niet goed met je eigen bedrijf en moet je ermee stoppen? Misschien heb je recht op BBZ. Dit is bijstand voor zelfstandig ondernemers. De BBZ-uitkering vult jouw inkomen aan tot bijstandsniveau. De uitkering is bedoeld voor de periode dat jij je bedrijf aan het beëindigen bent. Dit is maximaal 12 maanden.

plichten bij bijstandsuitkering

In de bijstand heb je een aantal plichten. Je hebt bijvoorbeeld arbeidsplicht. Dat betekent dat je actief op zoek moet gaan naar werk. Aangeboden werk mag je niet weigeren. Ook niet als je ver moet reizen.

De gemeente kan jou helpen bij het zoeken naar een baan. Dit gebeurt op basis van de Participatiewet. Misschien kun je een sollicitatietraining volgen of begeleiding krijgen van een jobcoach. Vraag bij je eigen gemeente naar de mogelijkheden.

Lees meer over plichten in de bijstand >

ziek in de bijstand

Ben je zo ziek dat je niet meer kunt solliciteren? Meld dit dan bij de gemeente. Dit is verplicht. Als je langdurig ziek bent, kan de gemeente besluiten dat de arbeidsplicht niet langer geldt voor jou. Je hoeft dan niet meer te solliciteren. Je kunt geen arbeidsongeschiktheidsuitkering krijgen. Het is niet mogelijk om vanuit de bijstand in de WIA te komen.

Vragen over inkomen of je uitkering?

Wil je meer weten over je inkomen en rechten op een bepaalde uitkering? Voor een persoonlijk advies kun je terecht bij STAP. Dit is het Steun- en adviespunt van de Nierpatiënten Vereniging Nederland (NVN) en de Nierstichting. Bij STAP werken sociaal raadslieden. Het advies is gratis.

Onze deskundigen dragen bij aan betrouwbare informatie.

Jeannette van Zee, senior adviseur patiëntbelang Patiëntenfederatie

Sultan Ates, sociaal raadsvrouw STAP

Waarom werken we samen met deskundigen?