Selecteer de tekst die je wilt vertalen en kies 'Vertalen'. Kies vervolgens de gewenste taal. Je kunt de vertaalde tekst beluisteren of lezen.

Werken met nierproblemen

Laatste update, 12 juni 2025

Je nieraandoening kan gevolgen hebben voor jouw werk. Kost het werken je steeds meer moeite? Bespreek met je werkgever en de bedrijfsarts wat jij nodig hebt om aan het werk te blijven.

In het kort

  • Kost werken jou steeds meer moeite? Neem dan contact op met de bedrijfsarts.
  • Samen met de bedrijfsarts en de werkgever bekijk jij of het werk aangepast kan worden zodat je kunt blijven werken.
  • Ga je solliciteren? Denk na over jouw mogelijkheden en bekijk regels voor werkgevers die het aantrekkelijk maken jou aan te nemen.
  • Werken als zelfstandige kan een goede optie zijn, omdat je meer vrijheid hebt. Denk wel goed na over mogelijke risico's en verzekeringen voor als je ziek wordt.

Door chronische nierschade kun je last krijgen van ernstige vermoeidheid, concentratieproblemen en lichamelijke beperkingen. Misschien kun je daardoor jouw werk niet meer goed doen.

Aan het werk blijven

Vraag een gesprek aan bij de bedrijfsarts als het niet goed lukt om je werk te blijven doen. Samen met de bedrijfsarts en jouw werkgever kun je kijken of het mogelijk is om het werk aan te passen. Dan kun je het misschien beter volhouden. Mogelijke aanpassingen zijn:

  • op andere tijden werken, zoals meer pauzes nemen of uren verdelen over meer dagen
  • vaker thuiswerken
  • andere taken doen
  • aanpassing van de werkplek, bijvoorbeeld een traplift of een ruimte voor dialyse op werk
  • minder uren werken, dan kun je je ziekmelden voor die uren.

Ga niet akkoord met een aanpassing van jouw contract naar minder uren. Dat kan problemen opleveren als je in de toekomst misschien werkloos of arbeidsongeschikt raakt. Je verliest dan bepaalde rechten.

Over het algemeen geldt het volgende advies: probeer je baan te behouden, zolang jouw gezondheid dit toelaat. Verlies van werk zorgt voor minder inkomen. Ook kan het lastig zijn om opnieuw aan het werk te komen. Bovendien levert een baan ook veel positieve dingen op, zoals afleiding en contact met collega’s.

Contact met collega's

Je collega’s en leidinggevende begrijpen misschien niet goed wat er met jou aan de hand is. Bijvoorbeeld omdat niet aan jou te zien is dat je ziek bent, of omdat zij niets merken van jouw klachten.

Je beslist natuurlijk zelf hoe open je bent over je nierziekte. Maar het kan helpen uitleg te geven over je ziekte en gevolgen ervan. Je kunt bijvoorbeeld een filmpje laten zien van dialyse. Vertel je collega’s ook waar je op het werk tegenaan loopt, en waar zij jou mee kunnen helpen. Deze tips kunnen hierbij helpen:

  • vertel je leidinggevende over jouw klachten, die kan jou helpen bij contact met andere collega's
  • vraag advies aan de bedrijfsarts
  • geef de brochure 'Werken met een nierziekte' aan je werkgever
  • je werkgever kan ook gebruikmaken van de gesprekswijzer 'Chronische aandoening en werk'

Als werken niet meer gaat

Misschien komt er uiteindelijk een moment dat werken niet meer lukt. Overleg dan ook met jouw werkgever en de bedrijfsarts.

Solliciteren met een nieraandoening

Denk voor je gaat solliciteren goed na of een baan bij jou past. Misschien zorgt jouw aandoening in de praktijk voor problemen. Bijvoorbeeld als je bepaalde taken niet kunt uitvoeren, of als je niet het gewenste aantal uren kunt werken. Dat is lastig voor de werkgever, maar voor jezelf is het nog veel moeilijker. 

Ga je solliciteren? Dan is dit goed om te weten:

  • je hoeft de werkgever niet te vertellen dat je een nierziekte hebt, maar als jij je er prettig bij voelt mag dat natuurlijk wel
  • je moet het wel vertellen als er belemmeringen zijn voor je werk, bijvoorbeeld als je bepaalde taken niet kunt uitvoeren of het aantal uren niet kunt werken
  • een medische keuring is alleen toegestaan als de baan gezondheidsrisico's heeft voor jezelf of anderen, dit moet verplicht in de vacature staan
  • als je solliciteert vanuit een uitkering of arbeidsbeperking, heeft je werkgever misschien voordeel als hij jou in dienst neemt. Zoals loonkostenvoordeel of recht op een no-risk polis.
  • verschillende organisaties begeleiden jongeren met een chronische ziekte op de arbeidsmarkt, zoals de Bart de Graaff Foundation en Emma at Work.

no-risk polis

Ga je aan de slag bij een werkgever en word je toch weer ziek? Dan krijgt de werkgever een vergoeding voor jouw loon. Dit heet ook wel looncompensatie bij ziekte.

loonkostensubsidie

Ben je door jouw ziekte minder productief dan andere medewerkers? Dan betaalt de gemeente een deel van jouw loon.

loonkostenvoordeel

Een werkgever kan een tegemoetkoming in de loonkosten krijgen als hij of zij iemand met arbeidsbeperkingen in dienst neemt of houdt.

overige regelingen

Er zijn nog meer regelingen, zoals een proefplaatsing, begeleiding op de werkplek of aanpassing van de werkplek. Sommige regelingen stimuleren werkgevers ook om mensen met een arbeidsbeperking in dienst te houden. Een voorbeeld hiervan is vergoeding voor hulpmiddelen of aanpassing van de werkplek.

Weer aan het werk vanuit een uitkering

Ben je door jouw nierziekte in een uitkering terechtgekomen, en wil je weer aan het werk? Je kunt hulp krijgen van de instantie die geld aan jou uitkeert: het UWV of de gemeente.

Werken als zelfstandige

Als je een chronische ziekte hebt, kan het prettig zijn om als zelfstandig ondernemer te werken.

  • je bepaalt voor een groot deel zelf hoe jouw dag eruitziet
  • je kunt rekening houden met jouw energie
  • je hoeft niets aan collega's uit te leggen

Veel zzp’ers geven aan dat het ze goed afgaat om werken te combineren met hun chronische ziekte. Maar het brengt wel financiële onzekerheid met zich mee. Heb je te weinig werk? Dan heb je geen inkomen. Als je ziek bent, wordt jouw loon niet doorbetaald. Dat is een probleem als je vanwege jouw nieraandoening (opnieuw) uitvalt. Natuurlijk kun je een arbeidsongeschiktheidsverzekering afsluiten, maar in de praktijk is dat vaak lastig en ook erg duur.

eigen bedrijf starten met hulp van UWV

Wil je een eigen bedrijf starten? Je kunt misschien hulp krijgen van het UWV of de gemeente. Het UWV geeft soms een voorbereidingskrediet of starterskrediet. Je hoeft geen uitkering bij UWV te hebben om daarvoor in aanmerking te komen. Er gelden wel voorwaarden, en er is een maximumbedrag dat je kunt lenen.

Meer lezen:

arbeidsongeschiktheidsverzekering afsluiten

Als nierpatiënt en zelfstandig ondernemer is het handig om een verzekering voor ziekte en arbeidsongeschiktheid af te sluiten. Dat kan via een verzekeringsmaatschappij of het UWV. Verder kun je deelnemen aan een broodfonds of zelf geld opzij zetten.

Lees informatie van de Rijksoverheid >

Verzekeren via een verzekeringsmaatschappij

Bij een verzekeringsmaatschappij vul je eerst een gezondheidsverklaring in. Je krijgt misschien ook een medische keuring. Zo schat de verzekeraar in hoe groot de kans is dat je ziek (arbeidsongeschikt) wordt. Hoe hoger het risico, hoe hoger de kosten. Of ze geven je helemaal geen verzekering. Dit gebeurt helaas regelmatig bij nierpatiënten. 

De beoordeling en kosten verschillen per verzekeraar. Vraag dus zeker een offerte aan bij verschillende verzekeraars.

Sommige verzekeraars hebben een vangnetverzekering voor startende ondernemers. Deze verzekering is speciaal voor mensen die lastig een arbeidsongeschiktheidsverzekering kunnen afsluiten. Zoals voor nierpatiënten. 

Lees meer over de vangnetverzekering >

Verzekeren via het UWV

Een voordeel van verzekeren via het UWV is dat je geen medische keuring krijgt. Iedereen wordt geaccepteerd. Ook is de verzekering niet zo duur als bij een verzekeringsmaatschappij.

Het UWV heeft wel een aantal voorwaarden:

  • je was het afgelopen jaar verplicht verzekerd voor arbeidsongeschiktheid, vanuit loondienst of een uitkering
  • je moet de verzekering bij het UWV afsluiten binnen 13 weken nadat de verplichte verzekering via jouw werk of uitkering is gestopt

Als je aan de voorwaarden voldoet, kun je je als zelfstandige bij het UWV laten verzekering voor ziekte en arbeidsongeschiktheid. De verzekering tegen ziekte heet ook wel Ziektewet-verzekering; het UWV keert maximaal 2 jaar uit. De verzekering tegen arbeidsongeschiktheid heet ook wel WIA-uitkering.

ziek en geen verzekering

Mogelijk werkte je al als zelfstandige toen je ziek werd. Als je geen arbeidsongeschiktheidsverzekering hebt afgesloten, heb je geen inkomen meer. Je kunt ook geen gebruikmaken van de WIA-uitkering.

Misschien heb je wel recht op een IOAZ-uitkering, een Bbz-uitkering of een bijstandsuitkering. Deze vraag je aan bij de gemeente.

  • IOAZ-uitkering
    IOAZ is de afkorting voor Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte zelfstandigen. De regeling is bedoeld voor oudere zelfstandigen (55+) die stoppen met hun bedrijf. De IOAZ–uitkering vult jouw inkomen en dat van je eventuele partner aan tot bijstandsniveau.
    Bekijk of je recht hebt op een IOAZ-uitkering >
     
  • Bbz-uitkering
    BBZ is de afkorting voor Bijstand voor zelfstandigen. De regeling is bedoeld voor mensen die moeten stoppen met hun bedrijf omdat het niet goed loopt. De Bbz-uitkering vult jouw inkomen aan tot bijstandsniveau. De uitkering is bedoeld voor de periode dat jij jouw bedrijf aan het beëindigen bent Dit is maximaal 12 maanden.
    Bekijk of je recht hebt op een Bbz-uitkering >
     
  • Bijstandsuitkering
    Bij de gemeente kun je ook een bijstandsuitkering aanvragen. Deze uitkering is een vangnet voor als je helemaal geen inkomen meer hebt. Bij de aanvraag kijkt de gemeente naar jouw spaargeld en het inkomen van jouw partner. Dit heeft invloed op de hoogte van de uitkering.
    Bekijk of je recht hebt op een bijstandsuitkering >

Vragen over je inkomen of uitkering?

Wil je meer weten over je inkomen en rechten op een bepaalde uitkering? Voor een persoonlijk advies kun je terecht bij STAP. Dit is het Steun- en adviespunt van de Nierpatiënten Vereniging Nederland (NVN) en de Nierstichting. Bij STAP werken sociaal raadslieden. Het advies is gratis.

Onze deskundigen dragen bij aan betrouwbare informatie.

Niki van Daal, medisch maatschappelijk werker

Pieter Fluit, advocaat arbeids- en socialezekerheidsrecht

Lieke van Heel, medisch maatschappelijk werker

Hetty Vestjens, medisch maatschappelijk werker

Jeannette van Zee, senior adviseur patiëntbelang Patiëntenfederatie

Sultan Ates, sociaal raadsvrouw STAP

Waarom werken we samen met deskundigen?