Selecteer de tekst die je wilt vertalen en kies 'Vertalen'. Kies vervolgens de gewenste taal. Je kunt de vertaalde tekst beluisteren of lezen.

Een nierdonor bij leven vinden

Laatste update, 26 juni 2025

Misschien is iemand in jouw omgeving bereid om zijn nier aan jou af te staan. Soms bieden mensen spontaan een nier aan. Maar het is ook mogelijk dat je dit onderwerp eerst zelf bespreekbaar moet maken.

In het kort

  • Met een nier van een levende donor heb je een grotere kans dat de nier langer meegaat.
  • Zorg dat je goed voorbereid bent als je op zoek gaat naar een donor.
  • Misschien is er een bekende die jou een nier wil afstaan.
  • Je kunt ook via sociale media een donor zoeken. Daarvoor gelden wel speciale regels van de transplantatiecentra.
  • Je kunt aan je arts vragen of je hulp kunt krijgen van Nierteam aan huis.

Krijg je een nier van een levende donor? Dan zijn de vooruitzichten goed. Met de nier van een levende donor heb je meer kans dat de nier langer meegaat. De hersteltijd is vaak ook korter. Daarvoor zijn verschillende redenen:

  • de operatie kan gepland worden
  • de nier is tijdens de operatie maar kort buiten het lichaam
  • de nier van een levende donor werkt vaak meteen goed
  • je kunt getransplanteerd worden voor dialyse start (pre-emptieve niertransplantatie)

Nierdonatie bij leven heeft ook een voordeel voor andere mensen. Patiënten die een nier van een levende donor krijgen, komen niet op de wachtlijst voor een nier van een overleden donor. Dat betekent dat andere patiënten korter op de wachtlijst staan. Eén donor helpt zo dus meerdere patiënten.

Op zoek naar een nierdonor

Wil je een nier van een levende donor? Transplantatie voor dialyse (pre-emptieve transplantatie) geeft het beste resultaat. Daarom is het belangrijk dat je op tijd start met zoeken. Het kost namelijk veel tijd om een transplantatie te regelen.

Het kan heel lastig zijn om donatie bij familie of vrienden bespreekbaar te maken. Veel mensen willen hun naasten niet onder druk zetten en durven niet goed over het onderwerp te beginnen. Onderstaande tips kunnen je hierbij helpen.

tips om over nierdonatie bij leven te praten

  • Leg uit dat je nierschade hebt en wat dat voor jouw leven betekent.
    Vertel dat je voor transplantatie in aanmerking komt en wat het effect van de behandeling is. Je kunt dit in persoonlijke gesprekken doen, maar bijvoorbeeld ook in een filmpje op social media of op instagram.
  • Geef aan dat mensen bij leven een nier kunnen doneren.
    Niet iedereen weet dat dit mogelijk is. De donor hoeft ook niet per se familie te zijn. Dat weet ook niet iedereen.
  • Zorg voor achtergrondinformatie.
    Mensen willen niet alleen weten wat de donatie voor jou betekent, maar ook voor henzelf. Je kunt ze verwijzen naar de informatie voor donoren op deze website of naar de speciale voorlichtingsavonden van de transplantatiecentra. Ook kunnen ze een eerste gesprek voeren met jouw nefroloog of met de transplantatiecoördinator. Verder kunnen ze contact zoeken met mensen die al eerder een nier hebben afgestaan. Dit kan onder meer via nieren.nl. Veel nierdonoren hebben zich geregistreerd. Daar zijn ervaringsdeskundigen die  potentiëe nierdonoren graag te woord staan.
  • Geef mensen ruimte en tijd om over jouw vraag na te denken.
    Het gaat om een ingrijpende beslissing. Iemand heeft tijd nodig om daar over na te denken. Maar spreek samen wel een tijd af. Vraag de ander hoeveel tijd hij of zij nodig heeft. Je weet dan wanneer je duidelijkheid hebt.
  • Heb je een donor gevonden? Laat dat dan weten aan iedereen die jij benaderd hebt.
    Zij weten dan waar ze aan toe zijn. Houd ze ook op de hoogte van het vervolgtraject. Het is mogelijk dat je geen match hebt met de donor. Of dat de donor besluit te stoppen met de procedure. Dan start een nieuwe zoektocht.

hulp bij zoeken naar een nier (nierteam aan huis)

Sommige transplantatiecentra hebben een Nierteam aan huis. Zij kunnen je helpen bij het zoeken naar een donor. Ze organiseren bijvoorbeeld een bijeenkomst voor alle naasten en betrokkenen. Daarin leggen ze uit wat er aan de hand is en wat donatie inhoudt. Wil je gebruikmaken van Nierteam aan huis? Bespreek dit dan met je nefroloog. Nierteam aan huis is een gratis dienst.



Lees meer over Nierteam aan huis"

Een nierdonor zoeken via social media

Soms lukt het om een donor te vinden met een oproep op social media, zoals Facebook. Doe dit alleen als het bij je past. Sommige mensen voelen zich er onprettig bij. Ze zetten liever geen persoonlijke informatie op internet. Anderen vinden het juist fijn dat ze zelf in actie kunnen komen en veel mensen kunnen bereiken.

Geef in de oproep duidelijke informatie. Over wat er met je aan de hand is, maar ook wat het voor de donor betekent om een nier af te staan.

omgaan met reacties

Het is mogelijk dat je veel reacties krijgt. Houd er rekening mee dat niet alle reacties serieus zijn. Ga daarom in gesprek met de mensen die zich aanbieden. Waarom staat iemand een nier af aan iemand die hij niet kent? Wat verwacht deze persoon van jou? Wil de donor contact met jou blijven houden? Zo kom je erachter of iemand echt wil doneren. En of jij zelf verder wilt met deze persoon.

Waarschijnlijk krijgt je ook reacties van mensen die niet willen doneren, maar wel willen laten weten dat ze met jou meeleven. Het kost veel tijd om al die berichtjes te bekijken en te beantwoorden. Eventueel kun je ook aan een naaste vragen of die een oproep voor jou wil plaatsen. Die kan de berichtjes dan ook namens jou beantwoorden.

voorwaarden van transplantatiecentrum

Transplantatiecentra stellen voorwaarden als iemand zich via sociale media aanmeldt als donor:

Voor het transplantatiecentrum is het veel werk om mogelijke donoren te onderzoeken en te begeleiden. Daarom gaat er maar 1 donor of hooguit enkele donoren tegelijk het traject in. Ook als er veel meer kandidaten zijn. Pas als blijkt dat de 1e kandidaat niet geschikt is (of de 1e kandidaten niet geschikt zijn), gaat het transplantatiecentrum verder met de volgende mogelijke donor. Anders is het te veel werk voor het transplantatiecentrum.

Nierdonor zoeken buiten eigen netwerk

Soms lukt het niet om een levende donor te vinden binnen het eigen netwerk of zijn de donoren die zich gemeld hebben afgevallen. Je kunt er dan voor kiezen om te gaan zoeken buiten je eigen netwerk. Als je hiervoor kiest, is het belangrijk om je goed voor te bereiden. Het stappenplan kan hierbij helpen.

Nier van een anonieme donor

Het is mogelijk dat je een nier krijgt van iemand die je niet kent (anoniem). Anonieme donatie heet ook wel altruïstische donatie of Samaritaanse donatie. De nier van een anonieme donor gaat naar iemand op de wachtlijst.

In Nederland zijn er ieder jaar ongeveer 80 mensen die anoniem een nier afstaan. Vaak gaat het om mensen die sociaal betrokken zijn. Soms gaat het om iemand die een nier wilde afstaan aan een bekende, maar daar geen goede match mee had.

Het transplantatiecentrum houdt geheim wie de anonieme donor is. De donor krijgt ook niet te horen wie de ontvanger is. Dit doen ze voor de privacy.

Je kunt via het transplantatiecentrum de donor wel een bedankbrief te sturen. Je kunt laten weten hoe jij de transplantatie hebt ervaren en hoe het met jou gaat. Het transplantatiecentrum let erop dat het bedankje anoniem is. De donor kan niet achterhalen wie de brief heeft geschreven.

Nierdonor gevonden, en dan?

Heb je iemand gevonden die een nier aan jou wil afstaan? Het transplantatiecentrum onderzoekt dan of de donornier geschikt voor jou is. Het traject ziet er als volgt uit:

  • de donor kan zich aanmelden bij jouw transplantatiecentrum (umc ziekenhuis)
  • de donor krijgt een uitnodiging voor een eerste gesprek
  • de donor beslist of die verder wil met de donatie
  • de donor krijgt onderzoeken of hij/zij gezond genoeg is voor transplantatie en hij krijgt een gesprek over zijn motivatie, sociale druk, twijfels en verwachtingen
  • het transplantatiecentrum onderzoekt of jij en de donor een goede match zijn. Zo niet, dan zijn er soms nog andere mogelijkheden voor transplantatie.

Onze deskundigen dragen bij aan betrouwbare informatie.

Frederike Bemelman, nefroloog, klinisch immunoloog

Gerben van den Bosch, medisch maatschappelijk werker

Leonie Mol, dialyseverpleegkundige

Waarom werken we samen met deskundigen?