Selecteer de tekst die je wilt vertalen en kies 'Vertalen'. Kies vervolgens de gewenste taal. Je kunt de vertaalde tekst beluisteren of lezen.

Zout en voeding

Laatste update, 12 juni 2025

Te veel zout is niet goed voor het lichaam. Het algemene advies is om maximaal 6 gram zout per dag te eten. Dat advies geldt voor alle Nederlanders. Ook voor nierpatiënten.

In het kort

  • Als je nieren niet goed werken, blijft er te veel zout achter in je lichaam.
  • Te veel zout zorgt voor een hoge bloeddruk en vocht vasthouden. Dat belast je nieren.
  • Minder zout eten is dus goed voor je nieren.
  • Het algemene advies is om maximaal 6 gram zout per dag te eten.
  • Natrium is een belangrijk bestanddeel van zout. Zoutarm eten is dus eigenlijk natriumarm eten.

Als je het advies krijgt minder zout te gebruiken, wordt bedoeld dat de voeding minder natrium mag bevatten. Natrium is namelijk een belangrijk bestanddeel van keukenzout. Zoutarm eten is dus eigenlijk natriumarm eten.

wat is het verschil tussen zout en natrium?

Keukenzout bestaat uit 2 verschillende stoffen: natrium en chloride. Als je het advies krijgt minder zout te gebruiken, wordt bedoeld dat de voeding minder natrium mag bevatten.

Je lichaam heeft natrium nodig om goed te werken. Natrium speelt een belangrijke rol bij het regelen van de hoeveelheid water in je lichaam. Hoe meer natrium, hoe meer vocht het lichaam vasthoudt. Daarom krijg je dorst als je zout hebt gegeten. 

Een gram keukenzout bevat 400 mg natrium. Het lichaam heeft natrium nodig om te kunnen functioneren.

Wat doet zout met je nieren?

Als de nieren niet goed werken, blijft er te veel zout (natrium) in het lichaam achter. Het lichaam houdt dan meer vocht vast. Zo kan hoge bloeddruk ontstaan. De nieren worden zwaarder belast, en de nierfunctie gaat verder achteruit. Het risico op hart- en vaatziekten gaat omhoog. Je kunt je vermoeid voelen en kortademig worden.

de bloeddruk daalt

Een lage bloeddruk is beter voor je nieren. Ook verlies je zo minder eiwitten via de urine. Daardoor gaan de nieren minder snel achteruit.

minder medicijnen

Veel nierpatiënten gebruiken bloeddrukverlagende medicijnen. Sommige daarvan werken beter als je minder zout eet. Mogelijk heb je minder medicijnen nodig.

Ook gebruiken veel nierpatiënten plaspillen (ook wel: diuretica). Hoe meer zout er in het lichaam komt, hoe meer plaspillen nodig zijn om het zout en vocht te verwijderen. Te veel plaspillen kunnen leiden tot kramp, dorst, jicht en een minder goede werking van de nieren.

minder risico op hart- en vaatziekten

Door minder zout te eten verklein je de kans op hart- en vaatziekten. Dat is belangrijk. Als nierpatiënt heb je meer risico op deze ziekten.

minder risico op botontkalking

Door minder zout te eten heb je minder risico op osteoporose (botontkalking). Als je veel zout gebruikt, plas je namelijk meer calcium en magnesium uit. Die stoffen zijn juist belangrijk voor stevige botten.

Hoeveel zout heb je nodig?

Het algemene advies is om niet meer dan 6 gram zout per dag te eten. Dit advies geldt voor alle Nederlanders.

Bijna alle Nederlanders krijgen meer zout binnen dan de aanbevolen 6 gram per dag. Daarom ervaren veel mensen dit voedingsadvies als een beperking of een dieet. Het wordt ook wel een zoutbeperking, zoutbeperkt dieet, zoutarm dieet of natriumbeperkt dieet genoemd.

Hoeveel natrium zit in zout?

In 1 gram zout zit 400 mg natrium. 6 gram zout is gelijk aan 2400 mg (2,4 gram) natrium per dag.

Een dag met minder zout. Producten met opgeteld minder zout op een dag.
Een dag met minder zout. Producten met opgeteld minder zout op een dag.
Een dag met veel zout. Producten met veel opgeteld veel zout op een dag.
Een dag met veel zout. Producten met veel opgeteld veel zout op een dag.

Zoutbeperkt dieet

Je krijgt het advies om niet meer dan 6 gram zout per dag te eten. Dit betekent in de praktijk:

  • de warme maaltijd bereiden zonder zout
  • geen zoute smaakmakers gebruiken, zoals bouillonblokjes, sambal en ketjap
  • gewoon (normaal gezouten) brood eten
  • licht gezouten beleg gebruiken, bijvoorbeeld kaas met minder zout of zuivelspread
  • geen tussendoortjes met veel zout gebruiken, zoals zoutjes en chips, haring, bouillon en instant poedersoep

Hoe eet je minder zout?

Het kan moeilijk zijn om met zout te minderen. Veel van het zout dat je binnenkrijgt, zit al in de producten als je ze koopt. En misschien moet je erg wennen aan de smaak van minder zout eten. Deze 5 tips helpen je om minder zout te eten.

  • voeg zelf geen zout toe
  • gebruik kruiden en specerijen
  • gebruik geen zoute smaakmakers
  • kies voor onbewerkte voedingsmiddelen
  • geef jezelf de tijd om te wennen

Producten met veel zout

In de volgende producten zit veel zout. Gebruik ze zo min mogelijk:

  • kant-en-klare sauzen en instant soepen
  • kant-en-klaar-maaltijden
  • smaakmakers: bouillonblokjes, ketjap, vissaus, aroma
  • vleeswaren met meer dan 2 gram zout per 100 gram, zoals rauwe ham en salami
  • voorbereid vlees: rookworst, verse worst, saucijzen, hamburgers, gepaneerd en gemarineerd vlees
  • kaas met meer dan 1,5 gram zout per 100 gram
  • haring, ansjovis, bokking, gerookte zalm
  • borrelnootjes, hartige snacks (zoals bamiballen en frikadellen) 
  • zoethout, zoete drop, zoute drop, laurierdrop, Engelse drop
  • Let ook op de grondstof glycyrrhizinezuur: dit zit in kruidenthee, hoestdranken, keelpastilles, hoestdranken en tabak. Glycyrrhizinezuur kan net als zout je bloeddruk verhogen.
Voedingsvoorbeelden zout
Voedingsvoorbeelden zout

Wil je weten hoeveel zout er precies in een product zit? Zoek het op in de analysetabel voedingsmiddelen.

Of gebruik een handige app op je telefoon. Zoals de Eetmeter app van het Voedingscentrum en de (Engelstalige) Low Sodium Diet Tips app.

Bronnen van zout
Bronnen van zout

Onze deskundigen dragen bij aan betrouwbare informatie.

Annita Broers, diëtist nierziekten

Inez Jans, diëtist nierziekten

Waarom werken we samen met deskundigen?