Tips voor een gezonder leven bij nierproblemen

Waarom moet je eigenlijk minder zout eten of stoppen met roken? Als je de voordelen kent, blijf je gemotiveerd. Vraag je arts zo nodig om meer informatie.

Begin met kleine, haalbare veranderingen. Bijvoorbeeld: neem iedere keer de trap in plaats van de lift, of wandel na elke lunch een kwartiertje. Dat kun je dan langzaam opbouwen. Zo maak je de kans op succes groot. En geef je jezelf de tijd om te wennen aan een nieuwe gezonde gewoonte. 

Wil je bijvoorbeeld gaan sporten? Kies dan een sport die je leuk vindt. Wil je gezonder gaan eten? Zoek dan recepten die je echt lekker vindt. Zo krijg je plezier in de nieuwe gewoonten.

Vertel aan de mensen in je omgeving dat je gezonder wilt gaan leven. Zij kunnen dan meedenken over mogelijkheden. En je steunen als je een moeilijk moment hebt. Spreek bijvoorbeeld af dat je mag bellen of whats-appen als je wat steun kunt gebruiken. Vind je weinig begrip in je omgeving? Zoek dan naar gelijkgestemden, bijvoorbeeld bij de patiëntenvereniging.

Wil je wel gezonder gaan leven, maar weet je niet goed hoe? Bespreek het met de (huis)arts. Misschien kun je professionele hulp krijgen, van een leefstijlcoach, fysiotherapeut of diëtist.

Mensen doen veel uit gewoonte, zonder erbij na te denken. Dat betekent dat de nieuwe leefstijl na verloop van tijd ook een gewoonte wordt. Het kost dan steeds minder moeite om gezond te leven. Neem dus de tijd om eraan te wennen. Hersenonderzoekers zeggen dat het gemiddeld 66 dagen duurt voor iets een gewoonte is geworden.
 

Vaak gaan leefstijlveranderingen geleidelijk. Daardoor vallen de resultaten misschien niet zo op. Houdt daarom een dagboekje bij. Of voer metingen uit. Doe dat op vaste momenten. Als je dan na een tijdje terugkijkt, zie je wel wat het resultaat is.

Bij moeilijke momenten helpt het vaak om even iets anders te gaan doen. Sta je op het punt om een zak chips open te trekken? Loop eerst een blokje om. Zin in een sigaret? Drink eerst een glas water of bel een vriend. Vaak is de verleiding na een paar minuten verdwenen.

Bedenk van te voren hoe je met verleidingen omgaat. Heb je bijvoorbeeld geen puf om te koken als je uit je werk komt, en bestel je daarom vaak pizza? Kook in het weekend dan wat extra porties, en vries deze in. Je hebt dan altijd een gezonde maaltijd in huis. Zijn er bepaalde momenten waarop de trek om te roken heel heftig is? Spreek met iemand af dat je dan mag bellen, of maak een lijstje met bezigheden die je dan kunt doen voor afleiding.

Er zijn vast wel eens momenten dat je de fout in gaat. Bijvoorbeeld als je wilt afvallen, maar toch een stuk taart eet op een verjaardag. Het is niet erg als dat een keer gebeurt. Je veranderplan is dan niet mislukt. Probeer je gezonde leefstijl daarna gewoon weer op te pakken.

Feliciteer jezelf elke dag dat je gezond probeert te leven. En beloon jezelf als voornemens lukken. Met een cadeautje, een extra kapperbezoek, een uitje of iets anders waar je blij van wordt.

1. Slaap op vaste tijden.
2. Slaap liever niet overdag.
3. Ga overdag naar buiten.
4. Maak je lichaam moe door te bewegen.
5. Zorg voor een rustige slaapkamer.
6. Drink geen cafeïne 6 uur voor je gaat slapen.
7. Drink geen alcohol voor je gaat slapen.
8. Doe iets waar je rustig van wordt voor je gaat slapen.
9. Kijk niet op je mobiel, tablet of tv voor je gaat slapen.

Helpen de tips niet? Overweeg dan een slaapcursus. Dat kan via een GGZ-instelling of via internet. Vraag je huisarts naar de mogelijkheden.

Blijft het lastig om goed te slapen? Of slaap je wel goed, maar voel je je 's ochtends nog steeds erg moe? Overleg dan met je arts. Die kan onderzoeken of er een lichamelijke oorzaak is voor de slaapproblemen. Zoals slaapapneu: hierbij heb je adempauzes tijdens je slaap die je slaap verstoren.

Je blijft op hetzelfde gewicht als je ongeveer evenveel energie (calorieën) binnenkrijgt als je verbruikt. Dit heet de energiebalans. Iemand die zwaar lichamelijk werk doet, heeft meer energie (calorieën) nodig dan iemand die een zittend beroep heeft.

• Heb je overgewicht? Dan is het nodig om meer te bewegen, zodat je meer energie verbruikt. Ook kun je minder (of anders) gaan eten, zodat je minder energie binnenkrijgt.
• Heb je ondergewicht? Je kunt aankomen door meer (of anders) te gaan eten. Door meer te bewegen krijg je ook meer eetlust.

Afvallen is moeilijk, aankomen ook. En je moet rekening houden met je nierschade. Bespreek daarom met je arts of een diëtist hoe je dit het beste kunt aanpakken. Je arts verwijst je zo nodig naar een diëtist.

De diëtist bespreekt met je hoeveel energie je nodig hebt, en hoeveel je van verschillende voedingsmiddelen kunt eten. De diëtist kijkt onder meer naar je lengte, gewicht, leeftijd en activiteiten. De diëtist begeleid je bij het aanpassen van de voeding. 

Als je meer wilt gaan bewegen, kun je misschien hulp krijgen van een leefstijlcoach, een fysiotherapeut, oefentherapeut of buurtsportcoach.

Extra begeleiding bij ernstig overgewicht

Ligt je BMI boven de 30? Dan heb je ernstig overgewicht (obesitas). Je gewicht vormt dan een bedreiging voor de gezondheid, naast je nierschade. Je hebt dan extra begeleiding van een arts en diëtist nodig.

Het kan een tijd duren voor je een gezond gewicht hebt bereiken. Neem hiervoor de tijd. Ga niet uit van weken, maar van maanden. Dan is het makkelijker om daarna op gewicht te blijven. Door steeds kleine beetjes af te vallen, wen je aan de nieuwe gewoonten. Snel afvallen geeft vaak een jojo-effect. Dat is juist minder gezond.

Ga zelf regelmatig na hoe je je voelt. Stress zorgt ervoor dat je je niet prettig voelt. Je zit niet lekker in je vel. Stress zorgt vaak ook voor lichamelijke klachten. Zoals hoofdpijn of maagklachten. Snel moe zijn of snel boos worden komt ook vaak voor. Misschien ben je vergeetachtig of maak je meer fouten op je werk. Dat kunnen allemaal signalen zijn van stress. De signalen verschillen sterk per persoon. Vraag ook eens aan je naasten of zij bepaalde signalen zien. 
 

Bij langdurige stress ben je steeds gespannen. Probeer de spanning bewust te doorbreken. Doe elke dag iets waar je je lekker ontspannen bij voelt. Bijvoorbeeld wandelen, sporten, muziek luisteren, tekenen, ontspanningsoefeningen doen of mediteren. Je lichaam en geest komen even tot rust. En je ervaart zo hoe je je voelt als je niet gestresst bent. Dat kom tijdige herkenning van stress ten goede.
Weet dat je kunt leren om (beter) te ontspannen. Je kunt bijvoorbeeld een cursus doen. Vraag de huisarts of maatschappelijk werk naar de mogelijkheden. 

Waar komt je stress vandaan? Misschien is de oorzaak wel (zorgen over) je nieraandoening. Het is bekend dat een lichamelijke ziekte vaak voor veel stress zorgt. Dat is ook niet zo gek. Je lichamelijke gezondheid gaat achteruit. Ook op de rest van je leven heeft de ziekte veel invloed. Het is begrijpelijk dat je je daar zorgen over maakt. 

In plaats van te piekeren, kun je beter nagaan of je er iets aan kunt doen. Richt je alleen op de dingen die je kunt veranderen. Je kunt er niets aan doen dat je chronische nierschade hebt. Maar door gezond te leven kun je misschien wel voorkomen dat de nierschade erger wordt. Verwacht je bijvoorbeeld problemen op je werk? Ga daar dan nu al over praten met de bedrijfsarts. Door met je naasten te praten, kom je erachter hoe zij echt over de situatie denken.

Bij stress kan het ook helpen om op een rij te zetten wat jou spanning geeft en wat jou juist energie geeft. Opschrijven waarover je piekert kan ook helpen. Dit geeft meer overzicht.

Op die manier neem je zelf het heft in handen. Je hebt dan niet meer het gevoel dat je bent overgeleverd aan jouw ziekte.

Zorg goed voor je lichaam door gezond te leven. Als je je lichamelijk fit voelt, zit je lekkerder in je vel. Je voelt je ook geestelijk fitter. Moeilijke situaties kun je hierdoor beter aan. Je ervaart minder snel stress.